Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Βίοι Αγίων


Η Μετάσταση αγίου Ιωάννου Θεολόγου    
Καταγόταν από τη Βησθαϊδά της Γαλιλαίας. Ήταν ψαράς, όπως και ο αδελφός του Ιάκωβος. Ο Άγιος Ιωάννης ήταν ο αγαπημένος μαθητής τού Χριστού.Δίδαξε το λόγο τού Θεού στη Μ. Ασία, έκανε πλήθος θαυμάτων και βάπτισε πολλούς χριστιανούς. Ο άγιος Ιωάννης πέθανε σε βαθιά γεράματα στην Έφεσο και τάφηκε έξω απ' αυτήν. Μετά από μερικές μέρες μαθητές του και πολλοί χριστιανοί πήγαν να προσκυνήσουν και είδαν τον τάφο άδειο. Ο Άγιος αναστήθηκε και μετέστη στην αιώνια ζωή.
Η Εκκλησία τιμά τη μετάσταση του αγίου την 26η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Απόστολε Χριστώ τω Θεώ αγαπημένε, επιτάχυνον ρύσαι λαόν αναπολόγητον. δέχεταί σε προσπίπτοντα, ο επιπεσόντα τω στήθει καταδεξάμενος. ον ικέτευε Θεολόγε, και επίμονον νέφος εθνών διασκεδάσαι, αιτούμενος ημίν ειρήνην και το μέγα έλεος.


Η αγία Ευφροσύνη    
Ήταν μοναχοκόρη και πολύ πλούσια. Ο πατέρας της Παφνούτιος ήταν ο πλουσιότερος της Αλεξάνδρειας και μαζί με τη σύζυγό του διακρίνονταν για τη θερμή τους πίστη στο Θεό. Δώδεκα χρονών η Ευφροσύνη έμεινε ορφανή από μητέρα και ο πατέρας της αφοσιώθηκε ακόμη πιο φιλόστοργα στην επιμέλεια της κόρης του. Όταν η Ευφροσύνη έφτασε στο 18ο έτος της ηλικίας της, ο πατέρας της θέλησε να την παντρέψει με ένα νέο υψηλής κοινωνικής τάξεως. Όμως την ψυχή της Ευφροσύνης είχε καταλάβει ο θείος έρωτας. Ο γάμος και οι κοσμικότητες θα της ήταν εμπόδιο να αφιερωθεί συστηματικά στην ελεημοσύνη και την υπηρεσία του πλησίον.
Γι’ αυτό κάποια μέρα, αφού διαμοίρασε τα υπάρχοντά της στους φτωχούς, έφυγε κρυφά από το σπίτι, και μετά από πολλές περιπέτειες κατέληξε μεταμφιεσμένη ανδρικά σε κοινόβιο ανδρικό μοναστήρι. Εκεί πήρε το όνομα Σμάραγδος και όλοι οι μοναχοί θαύμαζαν τον πνευματικό της αγώνα και τη διακονία που πρόθυμα πρόσφερε σε όλους. Έζησε στο μοναστήρι 38 χρόνια. Στο τέλος της ζωής της συναντήθηκε και με τον πατέρα της, όταν και αυτός έγινε μοναχός στο ίδιο μοναστήρι.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη της την 25η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Ως παρθένος φρόνιμη και αδιάφθορος, κατηγγυήθης οσίως τω Ζωοδότη Χριστώ, και προσκαίρων την χλιδήν εμφρόνως έλιπες. όθεν εν μέσω των ανδρών, ως αμόλυντος αμνάς, εξέλαμψας Ευφροσύνη και του Βελίαρ τα κέντρα τη πολιτεία σου απήμβλυνας.


Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης      
Γεννήθηκε το 1866 στο χωριό Σόβοκ της επαρχίας Λεμπεντιάσκ της Ρωσίας και το κοσμικό του όνομα ήταν Συμεών Ιβάνοβιτς Αντόνωφ. Στη Ρωσία έκανε το επάγγελμα του ξυλουργού. Στο Άγιον Όρος ήλθε το 1892 (στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος) και αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην άσκηση και την προσευχή.Το 1905 βγήκε για λίγο από το Άγιον Όρος και επισκέφθηκε τα μοναστήρια της πατρίδας του. Το 1911 έγινε μεγαλόσχημος και στολίστηκε με πολλές άγιες αρετές και γέμισε όλος από θείο φως. Απεβίωσε στις 24 Σεπτεμβρίου 1938 και αναγνωρίστηκε ως άγιος πρόσφατα.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 24 Σεπτεμβρίου
Απολυτίκιο Χριστόν διδάσκαλον εν οδώ ταπεινώσεως προσευξάμενος έλαβες, μαρτυρούντος του Πνεύματος, εν ση καρδία την λύτρωσιν, διά τούτο ασκήσεως ανεδείχθης συ οδηγός, ως φωτός θείου έμπλεως. Όσιε πάτερ Σιλουανέ, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ σωθήναι τας ψυχάς ημών.


Ο άγιος Ιωάννης ο νεομάρτυρας    
Ο άγιος αυτός νεομάρτυρας γεννήθηκε στην Κόνιτσα της Ηπείρου από γονείς Μουσουλμάνους. Ο πατέρας του ήταν Δερβίσης και Σέχης στο αξίωμα. Είκοσι χρονών μπήκε και αυτός στο τάγμα των Δερβίσηδων. Αφού έκανε αρκετά χρόνια στα Ιωάννινα πήγε στο Βραχώρι της Αιτωλίας, όπου κατοίκησε σ’ ένα οίκημα, που ονομαζόταν Μουσελίμ σεράι. Ξαφνικά όμως, άρχισε να ζει ως Χριστιανός, πέταξε τα ενδύματα του Δερβίση και ντύθηκε χριστιανικά. Έπειτα πήγε στην Ιθάκη, όπου δέχτηκε το άγιο Βάπτισμα με το όνομα Ιωάννης. Όταν επανήλθε στην Αιτωλία παντρεύτηκε στο χωριό Μαχαλάς και έκανε το επάγγελμα του αγροφύλακα. Ο πατέρας του όμως έστειλε απεσταλμένους να τον μεταπείσουν, αλλά αυτός τους έδιωξε.
Τότε συνελήφθηκε από τον Μουσελίμη του Βραχωρίου, στον οποίο ομολόγησε με θάρρος το χριστιανικό του όνομα και την αγάπη του στον Χριστό. Βασανίστηκε ανελέητα. Τελικά τον αποκεφάλισαν στις 23 Σεπτεμβρίου 1814.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 23 Σεπτεμβρίου.


Ο άγιος Φωκάς ο κηπουρός      
Όλα του τα υπάρχοντα ήταν ένας κήπος, που καλλιεργούσε με μεγάλη επιμέλεια. Ο άγιος Φωκάς καταγόταν από τη Σινώπη και η ενασχόλησή τυ αυτή με τα φυτά, με τα άνθη, με τα λαχανικά και με τους καρπούς τον ευχαριστούσε πολύ. Το εισόδημά του από τον κήπο ήταν πολύ μικρό. Καθώς όμως ήταν πολύ οικονόμος και ολιγαρκής στις ανάγκες του μπορούσε πάντοτε να διαθέτει κάτι για τους φτωχούς. Αλλά δεν έμενε μόνο σ’ αυτά. Την άνοιξη και το καλοκαίρι κάτω από τη σκιά και μέσα στις ευωδίες του κήπου του, το φθινόπωρο και το χειμώνα κάτω από τη στέγη του σπιτιού του, μελετούσε με ευχαρίστηση τα ιερά βιβλία. Έλεγε μάλιστα σ’ εκείνους, που τον έβλεπαν να μελετάει, ότι και η ψυχή μας είναι κήπος, που χρειάζεται την περιποίησή της για να μη βγάζει αγκάθια και τριβόλια.
Αλλά ο κηπουρός Φωκάς ήθελε και όλες οι ψυχές να είναι κήποι πνευματικοί. Γι’ αυτό λοιπόν, όπου μπορούσε, συντελούσε στον καθαρισμό και την καλλιέργειά τους. Και ενώ πουλούσε τα λαχανικά και τα φρούτα, έλεγε συγχρόνως και λόγια μεγάλου πνευματικού κέρδους. Έτσι δεν ωφελούσε μόνο τους χριστιανούς, αλλά πολλές φορές κέρδιζε και τους απίστους. Καταγγέλθηκε γι’ αυτό, συνελήφθη και καταδικάστηκε. Έτσι ο ευσεβής και φιλάνθρωπος κηπουρός, θανατώθηκε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του την 22α Σεπτεμβρίου.


Ο άγιος Κοδράτος    
Μεγάλος απολογητής ήταν ο απόστολος Κοδράτος. Άνδρας σεμνός, σοφός, πολυμαθέστατος και με άριστη διαλεκτική ικανότητα. Έγινε επίσκοπος Αθηνών, στην πόλη που ανθούσαν ακόμη οι διάφορες φιλοσοφικές σχολές και χρειαζόταν επίσκοπος με μεγάλη απολογητική ικανότητα. Ο Κοδράτος έχοντας αυτά τα προσόντα εργάστηκε με ζήλο, προσευχή και πραότητα. Έτσι κατάφερε να φωτίσει σε πολλούς το δρόμο της Αλήθειας και να φιμώσει τους φιλοσοφούντες. Αυτοί, μη μπορώντας να τον αντιμετωπίσουν με τα λόγια, τον έδιωξαν με τη βία από την Αθήνα. Το φρόνημα όμως του Κοδράτου δεν κάμφθηκε. Πήγε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, όπου με παρρησία κήρυξε και εκεί το Ευαγγέλιο. Έγραψε μάλιστα και απολογία για το χριστιανισμό στον Αδριανό. Η απάντηση του Αδριανού ήταν να τον φονεύσει. Έτσι ο μέγας απολογητής πήρε το στεφάνι του μαρτυρίου.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του την 21η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Σοφίας ταις ακτίσι φαιδρύνας σου τον βίον, είλκυσας του Πνεύματος μάκαρ την πυρίπνοον χάριν και ηύγασας δόγματα ζωής, Κοδράτε ως Απόστολος Χριστού. δια τούτο ως φωστήρα σε απλανή, γεραίροντες εκβοώμεν. δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα.


Οι άγιοι Ευστάθιος, Θεοπίστη (σύζυγος) & Αγάπιος και Θεόπιστος (παιδιά τους)    
Ο Ευστάθιος ήταν αξιωματικός περίβλεπτος στη Ρώμη. Στη χριστιανική πίστη προσήλθε με θαυμαστό τρόπο. Όταν κάποτε κυνηγούσε ένα ελάφι, είδε στα κέρατά του να φέρει σταυρό και άκουσε μία φωνή που τον καλούσε στην ορθή πίστη. Έτσι πίστεψε και βαπτίστηκε με το όνομα Ευστάθιος από Πλακίδας που ονομαζόταν πριν, καθώς επίσης και η γυναίκα του Τατιανή σε Θεοπίστη, αλλά και τα δύο παιδιά τους Αγάπιος και Θεόπιστος.Όταν ο αυτοκράτωρ Τραϊανός έμαθε ότι ασπάσθηκε το χριστιανισμό, του αφαίρεσε τον ανώτερο στρατιωτικό βαθμό που είχε και τον εξόρισε με όλη του την οικογένεια. Κατά την πορεία όμως τον χώρισαν από τη σύζυγό του Θεοπίστη και τα δύο παιδιά του. Το γεγονός αυτό πίκρανε πολύ τον Ευστάθιο.
Μετά από χρόνια, όταν ο Τραϊανός περιήλθε σε μεγάλη πολεμική δυσχέρεια, θυμήθηκε τον ικανότατο αξιωματικό του Ευστάθιο. Τον επανέφερε λοιπόν στην υπηρεσία και ο Ευστάθιος, με τη γενναιότητα και τη στρατηγική του, συνετέλεσε κατά πολύ στη νίκη. Στο δρόμο μάλιστα βρήκε και την οικογένειά του και ένοιωσε μεγάλη χαρά.
Ο διάδοχος όμως του Τραϊανού, Αδριανός, απαίτησε από τον Ευστάθιο να παραστεί στις θυσίες των ειδωλολατρικών θεών. Ο Ευστάθιος βέβαια αρνήθηκε, με αποτέλεσμα να βασανιστεί αυτός και η οικογένειά του. Αλλά η αγάπη τους στο Χριστό ενδυνάμωνε την ψυχή τους στα βασανιστήρια. Τελικά ο Ευστάθιος με την οικογένειά του πέθαναν μέσα σε χάλκινο πυρακτωμένο βόδι.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη τους την 20η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Αγρευθείς ουρανόθεν προς ευσέβειαν ένδοξε, τη του σοι οφθέντος δυνάμει, δι’ ελάφου Ευστάθιε, ποικίλους καθυπέστης πειρασμούς και ήστραψας εν άθλοις ιεροίς, συν τη θεία σου συμβίω και τοις υιοις, φαιδρύνων τους βοώντας σοι. Δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω δείξαντί σε εν παντί Ιώβ παμμάκαρ δεύτερον.


Οι άγιοι Τρόφιμος, Σαββάτιος και Δορυμέδων    
Μαρτύρησαν επί βασιλέως Πρόβου και διοικητού Αντιοχείας Ηλιοδώρου (278). Όταν λοιπόν ο Τρόφιμος με το Σαββάτιο βρέθηκαν στην Αντιόχεια και είδαν τα πολυποίκιλα αμαρτωλά όργια που γίνονταν προς τιμήν του Απόλλωνα, δε συγκρατήθηκαν και αποδοκίμασαν δημόσια την αμαρτωλή αυτή παραφροσύνη. Βέβαια γρήγορα συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο δικαστήριο. Θαρραλέα δήλωσαν πως είναι χριστιανοί. Τότε ο ηγεμόνας διέταξε και τους μαστίγωσαν ανελέητα. Τόσο, που οι σάρκες τους κόβονταν κομμάτια. Εκεί ο Σαββάτιος άφησε την τελευταία του πνοή.
Ο δε Τρόφιμος οδηγήθηκε σε άλλο σκληρότερο ηγεμόνα, το Διονύσιο Περρώνιο. Αυτός, αφού τον έγδαρε με σιδερένια νύχια, μισοπεθαμένο τον έριξε στη φυλακή. Εκεί τον επισκέφθηκε κάποιος βουλευτής, ο Δορυμέδων, που είδε το μαρτύριό του και στερεώθηκε στην πίστη του Χριστού.
Όταν το έμαθε αυτό ο ηγεμόνας, βασάνισε σκληρά το Δορυμέδοντα. Έπειτα, έριξε και τους δύο τροφή στα θηρία, μέσα στο αμφιθέατρο. Αλλά η πεινασμένη αρκούδα και η αιμοβόρα λεοπάρδαλη στάθηκαν στα πόδια τους σαν ήμερα αρνιά. Το ίδιο και το αγριεμένο λιοντάρι που ελευθέρωσαν αργότερα. Όταν λοιπόν είδαν ότι δεν τους άγγιξαν τα θηρία, αμέσως οι δήμιοι τους αποκεφάλισαν.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη τους την 19η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Την ακαθαίρετον Τριάδος δύναμιν ανθηφορήσαντες, Μάρτυρες ένδοξοι, εναπετέματε στερρώς την άκανθαν της απάτης, Τρόφιμε μακάριε, Εκκλησίας εντρύφημα, Σαββάτιε πάνσοφε, Αθλητών εγκαλλώπισμα και δόξα ευσεβών Δορυμέδον. όθεν υμάς ανευφημούμεν.


Ο όσιος Ευμένιος    
Από νεαρή ηλικία ο Ευμένιος υπέβαλλε τον εαυτό του σε πολλές σκληραγωγίες και ασκήσεις. Η εγκράτεια ήταν εκείνη που τον διέκρινε περισσότερο. Διότι στο μυαλό του είχε πάντα τη συμβουλή του αποστόλου Παύλου, «καθένας που αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμη και στην τροφή και στο ποτό, προκειμένου να πετύχει τον πνευματικό του σκοπό». Και ο Ευμένιος, ακολουθώντας τα λόγια του θεοπνεύστου Αποστόλου, πέτυχε. Αξιώθηκε να ιερωθεί και να γίνει επίσκοπος Γορτύνης στην Κρήτη. Από τη νέα του θέση, η αρετή του έλαμψε ακόμη περισσότερο και ο Θεός του έδωσε τη χάρη και τη δύναμη να θαυματουργεί. Και όπως αναφέρει η παράδοση, μια φορά με αναμμένες λαμπάδες κατέκαυσε ένα δράκοντα που όρμησε εναντίον του. Έπειτα ο Ευμένιος πήγε στη Ρώμη, όπου με τη θεία του διδασκαλία και με θαύματα στερέωσε τους πιστούς. Ποθώντας όμως περισσότερη σκληραγωγία και άσκηση, πήγε στη Θηβαΐδα της Άνω Αιγύπτου, κοντά στους μεγάλους ασκητές. Εκεί παρέδωσε και το πνεύμα του στο Θεό. Το δε λείψανό του μεταφέρθηκε και θάφτηκε με τιμές στην έδρα της επισκοπής του, στην Κρήτη.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του την 18η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Ταχύν προμηθέα σε και αρωγόν ευμενή, κεκτήμεθα Όσιε ως του Χριστού μιμητήν, Ευμένιε ένδοξε. συ γαρ αναβλυστάνων συμπαθείας τα ρείθρα, βρύεις τη Εκκλησία ιαμάτων πελάγη. Αλλά και τοις τιμώσι σε σκέπη γενήθητι.


Οι Αγίες Σοφία, Πίστη, Ελπίδα και Αγάπη    
Μαρτύρησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού. Η μητέρα Σοφία, τίμια και θεοσεβής γυναίκα, γρήγορα χήρεψε και με τις τρεις κόρες της ήλθε στη Ρώμη. Εκεί συνελήφθησαν, διότι καταγγέλθηκαν ως φημισμένες χριστιανές.Αφού απομόνωσαν τη μητέρα, άρχισαν να ανακρίνουν τις κόρες. Πρώτη παρουσιάστηκε στο βασιλιά η δωδεκάχρονη Πίστη. Της πρότειναν να αρνηθεί τον Χριστό και θα της χορηγούσε τα πάντα, για να ζήσει ευτυχισμένη ζωή. Τα λόγια της Αγίας Γραφής αποτέλεσαν δυναμική απάντηση της Πίστης: «ζω εμπνεόμενη από την πίστη μου στον Χριστό, που με αγάπησε και έδωσε τον εαυτό Του για τη σωτηρία μου». Τότε, μετά από βασανιστήρια, την αποκεφάλισαν.
Επίσης με τα λόγια της Αγίας Γραφής απάντησε και η δεκάχρονη Ελπίδα, όταν τη ρώτησαν αν αξίζει να υποβληθεί σε τέτοια βασανιστήρια: «ναι, διότι έχουμε στηρίξει τις ελπίδες μας στον ζωντανό Θεό, που είναι σωτήρ όλων των ανθρώπων, και ιδιαίτερα των πιστών». Αμέσως τότε και αυτή αποκεφαλίστηκε.
Αλλά δεν υστέρησε σε απάντηση και η εννιάχρονη Αγάπη. Είπε ότι η ύπαρξή της είναι στραμμένη «στην αγάπη του Θεού και στην υπομονή του Χριστού». Βέβαια δεν άργησαν να αποκεφαλίσουν και αυτή. Ο δε Κύριος μετά τρεις μέρες παρέλαβε και τη μητέρα τους.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη τους την 17η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Σοφία εκθρέψασα κατά την κλήσιν σεμνή τας τρεις θυγατέρας σου, ταύτας προσάγεις Χριστώ αθλήσεως σκάμασιν. όθεν της άνω δόξης συν αυτοίς κοινωνούσα, πρέσβευε τω Σωτήρι, καλλιμάρτυς Σοφία, δούναι τοις σε τιμώσι, χάριν και έλεος.


Η Αγία Ευφημία η μεγαλομάρτυς    
Έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανού στη Χαλκηδόνα. Οι γονείς της, Ψιλόφρων και Θεοδωριανή, ήταν ευγενείς και θεοσεβούμενοι άνθρωποι. Το ίδιο και η κόρη τους Ευφημία, που διακρινόταν για την υπέροχη ομορφιά της και για τα σπάνια πνευματικά της χαρίσματα.Κάποτε, λοιπόν, ο ανθύπατος Μικράς Ασίας Πρίσκος εξέδωσε διάταγμα, που υποχρέωνε όλους τους κατοίκους της Χαλκηδόνας να παρουσιαστούν στη γιορτή του θεού Άρη και να θυσιάσουν προς τιμήν του. Η Ευφημία, μαζί με άλλους χριστιανούς που δεν παρουσιάστηκαν, συνελήφθησαν και κλείστηκαν στη φυλακή. Όταν μετά 20 μέρες χωρίς νερό και ψωμί του έβγαλαν και τους ρώτησαν αν εμμένουν στην πίστη τους, αυτοί αποκρίθηκαν θετικά.
Τότε κράτησαν μόνο την Ευφημία, που με διάφορα δελεαστικά μέσα προσπάθησαν να την πείσουν να αρνηθεί τον Χριστό. Όμως στο μυαλό της Ευφημίας επικρατούσε ο λόγος του ευαγγελιστή Ιωάννη, «όποιος ομολογήσει ότι ο Ιησούς είναι ο ενανθρωπήσας Υιός του Θεού, ο Θεός μένει σ’ αυτόν και αυτός μένει μέσα στην χάρη του Θεού».
Και η Ευφημία, παρά τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστη, απ’ τα οποία με τη βοήθεια του Θεού βγήκε άθικτη, έμεινε σταθερή στην ομολογία της στο Χριστό. Τελικά την έριξαν στα θηρία και μια αρκούδα της έδωσε το θανατηφόρο χτύπημα.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη της την 16η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Τω θείω έρωτι λαμπρώς αθλήσασα, εις οσμήν έδραμες Χριστού, πανεύφημε, οια νεάνις παγκαλής και Μάρτυς πεποικιλμένη. όθεν εισελήλυθας εις παστάδα ουράνιον, κόσμω διανέμουσα ιαμάτων χαρίσματα και σώζουσα τους σοι εκβοώντας. χαίροις θεόφρον Ευφημία.


Ο Άγιος Νικήτας ο Γότθος      
Ήταν από το έθνος των Γότθων, που είχε εγκατασταθεί πέραν του Ίστρου ποταμού, στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου.Από παιδί ο Νικήτας είχε διδαχθεί την αγία πίστη από το γότθο επίσκοπο Θεόφιλο, ο οποίος συχνά υπενθύμιζε στο Νικήτα τα λόγια του αποστόλου Παύλου: «μένε ακλόνητος σ’ εκείνα που έμαθες. Από μικρό παιδί γνωρίζεις τις αγίες Γραφές, που μπορούν να σου μεταδώσουν την αληθινή σοφία, που οδηγεί στη σωτηρία διά μέσου της πίστεως στον Ιησού Χριστό». Και έτσι έγινε.
Όταν ο ηγεμόνας Αθανάριχος συνέλαβε το Νικήτα και τον απείλησε για να αρνηθεί το Χριστό, αυτός έμεινε αμετακίνητος σ’ αυτά που έμαθε από παιδί. Ομολόγησε με θάρρος το Χριστό μπροστά στον ηγεμόνα, ο οποίος όταν τον άκουσε εξαγριώθηκε πολύ. Διέταξε αμέσως και του έσπασαν τα κόκκαλα με τον πιο φρικτό τρόπο. Αλλά το μίσος των απίστων ήταν τόσο, ώσε μετά τον έριξαν στη φωτιά, όπου βρήκε το θάνατο. Η φωτιά όμως, με τη θεία θέληση, σεβάστηκε το λείψανό του. Το πήρε κάποιος ευσεβής χριστιανός και το διαφύλαξε σε θήκη.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του την 15η Σεπτεμβρίου.
Απολυτίκιο
Νίκην έστησας κατά την πλάνης, νίκην είληφας άφθαρτον γέρας επαξίως Νικήτα φερώνυμε. συ γαρ νικήσας εχθρών την παράταξιν, δια πυρός τον αγώνα ετέλεσας. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.


Η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού    
Το έτος 326 η Αγία Ελένη πήγε στην Ιερουσαλήμ για να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους και να ευχαριστήσει τον Θεό για τους θριάμβους του γιου της Μεγάλου Κωνσταντίνου.Ο θείος ζήλος, όμως, έκανε την αγία Ελένη να αρχίσει έρευνες για την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Επάνω στο Γολγοθά υπήρχε ειδωλολατρικός ναός της θεάς Αφροδίτης, τον οποίο γκρέμισε και άρχισε τις ανασκαφές.
Σε κάποιο σημείο βρέθηκαν τρεις σταυροί. Η συγκίνηση υπήρξε μεγάλη, αλλά ποιος από τους τρεις ήταν του Κυρίου; Τότε ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος με αρκετούς ιερείς, αφού έκαναν δέηση, άγγιξε στους σταυρούς το σώμα μιας ευσεβεστάτης κυρίας που είχε πεθάνει. Όταν ήλθε η σειρά και άγγιξε τον τρίτο σταυρό, που ήταν του Κυρίου, η γυναίκα αμέσως αναστήθηκε.
Η είδηση διαδόθηκε σαν αστραπή σε όλα τα μέρη της Ιερουσαλήμ. Πλήθη πιστών άρχισαν να συρρέουν για να αγγίξουν το Τίμιο Ξύλο. Επειδή όμως συνέβησαν πολλά δυστυχήματα από το συνωστισμό, ύψωσαν τον Τίμιο Σταυρό μέσα στο ναό σε μέρος υψηλό, για να μπορέσουν να τον δουν και να τον προσκυνήσουν όλοι.
Αυτή, λοιπόν, την ύψωση καθιέρωσαν οι Άγιοι Πατέρες να γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου, για να μπορέσουμε κι εμείς να υψώσουμε μέσα στις ψυχές μας το Σταυρό του Κυρίου μας, που αποτελεί το κατ΄ εξοχήν όπλο κατά του διαβόλου.
Απολυτίκιο
Σώσον, Κύριε, τον λαόν Σου και ευλόγησον την κληρονομίαν Σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος και το σον φυλάττων, δια του Σταυρού Σου, πολίτευμα.